ΚΥΡΙΑΚΗ Β΄ ΛΟΥΚΑ (Λουκ. στ΄, 31–36)
29 Σεπτεμβρίου 2019
Στὴ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ ὁ εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς μᾶς μεταφέρει ἕνα τμῆμα τῆς διδασκαλίας τοῦ Κυρίου, ἀπὸ τὴν ἐπὶ τοῦ Ὄρους ὁμιλία Του. Μὲ ἄριστη παιδαγωγικὴ μέθοδο ὁ Κύριος μᾶς καλεῖ νὰ ἀνέβουμε ἀπὸ τὰ χαμηλότερα στὰ ψηλότερα σκαλοπάτια τῆς πνευματικῆς ζωῆς, ξεκινώντας μὲ μία ἐντολὴ ποὺ ἀποτελεῖ τὴ βάση γιὰ τὴν εἰρηνικὴ συμβίωση τῶν ἀνθρώπων. «Καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως»· δηλαδή, ὅπως θέλετε νὰ σᾶς συμπεριφέρονται καὶ νὰ σᾶς κάνουν οἱ ἄνθρωποι, ἔτσι ἀκριβῶς νὰ συμπεριφέρεσθε κι ἐσεῖς σ’ αὐτοὺς καὶ νὰ τοὺς κάνετε τὰ ἴδια.
Ὁ χρυσὸς αὐτὸς κανὸνας ἀνθρώπινης συμπεριφορᾶς ἦταν γνωστὸς ἀπὸ τὴν προχριστιανικὴ ἐποχή, μὲ ἀρνητικὴ διατύπωση, δηλαδὴ «ὃ σὺ μισεῖς, ἑτέρῳ μὴ ποιήσῃς». Μὴν κάνεις στοὺς ἄλλους αὐτὰ ποὺ δὲν θέλεις νὰ σοῦ κάνουν. Μετὰ ἀπὸ αὐτὸ ἔρχεται ὁ Χριστὸς καὶ ἐπαναπροσδιορίζει τὶς σχέσεις μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων μὲ θετικὸ τρόπο «Αὐτὸ ποὺ θὰ ἤθελες νὰ πάρεις ἀπὸ τοὺς ἄλλους, δῶσέ το πρῶτος ἐσύ». Σκεφθεῖτε πόσο διαφορετικὸς θὰ ἦταν ὁ κόσμος μας, ἂν ὅλοι ἐφαρμόζαμε αὐτὸν τὸν κανόνα τοῦ Εὐαγγελίου, ἀφοῦ αὐτονόητα ἀποτελεῖ τὴ βάση γιὰ κοινωνικὴ δικαιοσύνη καὶ ἁρμονικὴ συμβίωση μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων.
Ὡστόσο ὁ Κύριος προχωρεῖ καὶ μᾶς καλεῖ σὲ ἀκόμη ὑψηλότερο σκαλοπάτι. Μᾶς δείχνει τὸ δρόμο τῆς ἀνιδιοτελοῦς ἀγάπης, ἡ ὁποία ὑπερέχει, ἐπειδὴ δὲν διακρίνει ἀκόμα καὶ τοὺς ἐχθρούς. «Ἐὰν ἀγαπᾶτε μόνο ἐκείνους ποὺ σᾶς ἀγαποῦν, ποιὰ εὔνοια καὶ ποιὰ ἀμοιβὴ σᾶς ἀνήκει ἀπὸ τὸν Θεό, ἀφοῦ καὶ οἱ ἁμαρτωλοὶ ἀγαποῦν ἐκείνους ποὺ τοὺς ἀγαποῦν». Ἐσεῖς, προτρέπει, νὰ ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθρούς σας καὶ νὰ τοὺς εὐεργετεῖτε καὶ νὰ τοὺς δανείζετε χωρὶς νὰ ἐλπίζετε σὲ καμμία ἀνταπόδοση ἀπ’ αὐτούς».
Αὐτὴ εἶναι οὐσιαστικὴ ὑπέρβαση τῆς χριστιανικῆς ἀγάπης, διότι δὲν ἀπευθύνεται μόνο σ’ αὐτοὺς ποὺ φέρονται καλὰ ἀπέναντί μας ἢ σ’ αὐτοὺς μὲ τοὺς ὁποίους ἔχουμε καλὴ σχέση, ἀλλὰ ἀγκαλιάζει ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, χωρὶς θρησκευτικές, πολιτικές, ἐθνικές, φυλετικὲς ἢ ἰδεολογικὲς διακρίσεις. Προσφέρεται σὲ ὅλους. Κάνει δηλαδὴ ἀκριβῶς αὐτὸ ποὺ ἔκανε ὁ Κύριος. Ἀγκαλιάζει αὐτοὺς ποὺ μᾶς πίκραναν, ποὺ μᾶς ἀδίκησαν, ποὺ μᾶς συκοφάντησαν, ποὺ μᾶς ἔβλαψαν μὲ κάποιον τρόπο. Αὐτοὺς καλούμεθα νὰ ἀγαπήσουμε ἐξ ὅλης ψυχῆς, καρδιᾶς καὶ διανοίας, διότι αὐτοὶ ἔχουν ἀνάγκη περισσότερο τὴν ἀγάπη καὶ τὸ νοιάξιμό μας.
Αὐτὴν τὴν ὑπέρβαση τῆς ἀγάπης ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς δὲν τὴ δίδαξε μόνο μὲ λόγια, ἀλλὰ τὴ φανέρωσε ὁ Ἴδιος ἐνσαρκωμένη στὸ θεανθρώπινο πρόσωπό Του. Ἀποκορύφωμα αὐτῆς τῆς ἀγάπης ὑπῆρξε ἡ σταυρικὴ θυσία Του, τὴν ὁποία προσέφερε «ὑπὲρ πάντων ἡμῶν καὶ ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας». Στὸ ὄνομα αὐτῆς τῆς ἀγάπης Τὸν βλέπουμε πάνω στὸ Σταυρὸ νὰ συγχωρεῖ ἀκόμη καὶ τοὺς σταυρωτές Του, προκειμένου νὰ διδάξει σὲ ὅλους τὴν ὕψιστη διάθεση καὶ προσφορὰ γιὰ τὸν ἄλλον.
Ὁ Κύριος, ἀφοῦ ἔθεσε τὴ βάση τῆς ἀγάπης καὶ συνέστησε τὴν ὑπέρβασή της, μᾶς ἀποκαλύπτει καὶ τὴν τέλεια μορφή της. «Γίνεσθε οὖν οἰκτίρμονες, καθὼς καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστί». Νὰ γίνεσθε σπλαχνικοὶ πρὸς τὸν συνάνθρωπό σας καὶ συμπονετικοὶ στὶς δυστυχίες του καὶ στὶς ἀνάγκες του, ὅπως καὶ ὁ οὐράνιος Πατέρας σας εἶναι σπλαχνικὸς σὲ ὅλους.
Αὐτὸς ἀδελφοί μου εἶναι ὁ τελικός μας στόχος. Τὸ εὐαγγέλιο σήμερα ζητεῖ νὰ θελήσουμε νὰ μοιάσουμε στὸν Θεό. Κι ἐπειδὴ ἡ ἀγάπη εἶναι τὸ πλέον χαρακτηριστικὸ γνώρισμά Του, ὅσο πιὸ πολὺ καλλιεργοῦμε αὐτὴν τὴν κορυφαία ἀρετή, τόσο πιὸ πολὺ γινόμαστε ὅμοιοι μ’ Ἐκεῖνον.
Μὲ εὐστοχία ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος διευκρινίζει, ὅτι ὁ Χριστὸς δὲν εἶπε θὰ γίνετε ὅμοιοι μὲ τὸν Πατέρα ἐὰν νηστεύετε, ἐὰν ἀσκεῖσθε σὲ παρθενία ἢ ἐὰν προσεύχεσθε, ἀλλὰ μὲ σαφήνεια προέτρεψε «γίνεσθε οἰκτίρμονες, καθὼς καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν».
Ὅσοι λοιπὸν γινόμαστε ἔμπρακτα ἄνθρωποι ἀγάπης, μὲ κατανόηση, ἀνεκτικότητα καὶ συγχωρητικότητα μεταξύ μας, τότε ἑνωμένοι υἱοὶ Θεοῦ τοῦ ὑψίστου καλούμεθα. Ἀμήν.
